ممکنه علاقمند به حیوان خانگی باشی و یا حیوان خانگی داری، شایدم برعکس ممکنه به نگهداری از حیوانات خانگی علاقه نداشته باشی اما میان اطرافیانت کسانی باشن که حیوان خانگی یا پت دارن. در هر صورت احتمالا این سوال در ذهنت شکل گرفته که آیا خرید یا فروش حیوانات خانگی درست است؟
بیشتر حیواناتی که ما خریداری می کنیم، حاصل جفت گیری در خانه صاحبانشون نیستن. اونا در مراکزی نامناسب و با شرایطی سخت به دنیا میان تا فروخته بشن. کسانی که اونا رو تکثیر می کنن به سلامت روح و جسم حیوان اهمیتی نمیدن چون نمی خوان بیش از این هزینه ای متحمل بشن. در حقیقت کسی که به هدف کسب سود حیوان رو نگهداری می کنه آنچنان به احوال حیوان اهمیت نمیده.
کافیه سری به بازار حیوانات خانگی مثل بازار حیوانات مولوی تهران، جمعه بازار حیوانات تهران و بازار فروش حیوانات کمیاب و خاص در تهران و باقی شهرهای بزرگ ایران بزنید تا با حقیقتی تلخ مواجه بشید. این یک بازار پر سوده.
بسیاری از ما عمیقا دیگر جانداران رو دوست داریم یا حداقل هرگز قصد نداریم باعث زجر و آسیب حیوان بشیم. ولی ناآگاهی درباره واقعیت، همه ما رو تبدیل به افرادی خودخواه و در بسیاری مواقع آزارگر حیوانات خانگی و گاهی حیوانات وحشی می کنه. به زمانی فکر کنید که برای خرید یک گربه نژاد دار یا خرگوش با مزه، پولی پرداخت می کنید. یا در گذر از یک بازار محلی در شمال ایران، چشمتون به اردک وحشی می افته و می خواین فقط یک بار مزه گوشتش رو امتحان کنید. در واقع با هر بار پول دادن برای این موارد شما به گردش مالی کسانی که گربه و خرگوش تکثیر می کنن یا شکارچی بی رحمی که کبک و دیگر حیوانات عموما در حال انقراض را شکار میکنه کمک کردید. این اقتصاد و منطق عرضه و تقاضا در بازار است.
بنیاد مردمی رعایت اصول اخلاقی در برابر جانوران (PETA) بیش از دوازده تحقیق مفصل در مورد تجارت حیوانات خانگی منتشر کرده که نهایتا هر یک از اونها غفلت، سوء استفاده و رنج فراوان رو نشان میدن.
در یکی از کارخانه‌های پرورش خزندگان در اوهایو آمریکا، ده‌ها هزار قورباغه، مارمولک، لاکپشت، مار، اژدهای ریش‌دار یا پوگونا و سایر خزندگان نگهداری می‌شدن. اونها در وان های پلاستیکی خالی، کثیف و شلوغ محصور بودن و حتی از ابتدایی‌ترین نیازها، مانند گرما و لامپ های UV، مراقبت های دامپزشکی، غذای تازه و آب برای نوشیدن و خیس ماندن بدنشان محرومند.
حتی خیلی از حیوانات مثل انواع پرنده، سنجاب، مار و… در محیط زندگی صید و با شرایط وحشتناکی از مرزها قاچاق میشن. سالانه هزاران حیوان در حال انقراض یا کم یاب به وسیله قاچاقچی ها در زیر لباس، زیر چمدان و داخل بطری های آب معدنی جاسازی میشن تا اگر تو این مسیر زنده موندن، به قیمت های بالا به فروش برسن. پس بهتره بپرسیم آیا خرید یا فروش حیوانات خانگی درست است؟
حیواناتی ماننده میمون و شانپانزه در شرایط سختی نگهداری می شوند. آنها اگر زنده بمانند به قیمت بالایی فروخته می شوند.
در ایران هم شرایط مانند همه جای دنیاست. سگ، گربه، لاکپشت، سنجاب، مار، میمون، ایگوانا، انواع ماهی و پرندگانی مانند طوطی، عروس هلندی و مرغ مینا و صدها نوع حیوانی که هرگز از بودن در جایی تنگ با شرایط جسمی و روانی نامناسب لذت نمی برند در بازارهایی شلوغ خرید و فروش می شوند.
سایت معتبر واگذاری حیوانات خانگی مثل دیوار و شیپور گرچه حاوی پیام حیوان کالا نیست، هستند اما فروشندگان هم راهشون رو برای فروش پیدا می کنن! اونها خودشون رو به جای واگذارکننده واقعی حیوان خانگی جا می زنن و اینطور القا می کنن که شغلشون خرید و فروش نیست.
از سویی برچسب های خنده داری مانند خانگی که به حیوانات وحشی و آزاد بسته می شه، به سادگی غریزه انسانی رو گول زده و به این آشفته بازار کمک می کنه. میمون خانگی، سنجاب خانگی، روباه خانگی و … همگی راهی هستن برای تطهیر و فرار از خیانتی بزرگ در حق محیط زیست و جانداران بی گناهش که به جای زندگی در فضای وحش، اسیر انسان شده تا وسیله بازی و سرگرمی باشن.
در مورد باغ وحش چطور؟
من از زمانی که تونستم مسائل رو تحلیل کنم، دیگه هیچ حیوانی نخریدم حتی ماهی قرمز سفره هفت سین. تصمیم نرفتن به باغ وحش هم تونست به من کمک کنه تا رنج حیوانات رو نبینم. این یک قدم کوچیکه. اما نمیشه واقعیت باغ وحش ها رو انکار کرد، پس تصمیم گرفتم درباره دوست داشتن واقعی حیوانات صحبت کنم تا اینکه فقط خودم رو ازشون دور کنم.
اگه بخوام مختصر بگم، اکثر باغ وحش‌ها، حیوان‌ها رو به اسارت می‌گیرن تا وسیله‌ای درست کنن برای سرگرمی ما آدم‌ها. اگه در نظر بگیریم که حیوانات هم موجودات زنده‌ای هستن که حق زندگی توی محیط طبیعی و زیستگاه اصلی‌شون رو دارن، چرا باید به عنوان انسان اونقدر خودخواه باشیم که فقط برای سرگرمی و تفریح خودمون، موجود دیگه‌ای رو اسیر کنیم؟ از اون مهم‌تر شرایط بد نگهداری حیوانات توی باغ وحش‌هاست. کمتر جایی هست که به حیوانات خوب رسیدگی کنن. مشکلات تغذیه، افسردگی و درد جسمانی از جمله دلایل عذاب حیوانات باغ وحش هاست.
در مورد حیواناتی که به زور از محیط زندگیشون دور شدن چی؟ مثل حیواناتی که مادرشون از بین رفته یا از قاچاقچی ها گرفته شدن و نمی تونن به محیط طبیعی برگردن؟ بهترین محل زندگی برای این حیوانات، پارک های طبیعی و دور از انسان هست نه قفس باغ وحش!
قانون در ایران چه می گوید:
در بخشی از ماده‌ی ۱۳ قانون شکار و صید آمده: «شکار جانوران وحشی کمیاب و در معرض خطر انقراض از قبیل جیبیر، گورخر، گوزن زرد ایرانی، یوزپلنگ، تمساح (کروکودیل)، هوبره و میش مرغ، شکار در پارک‌های ملی مجازات حبس از نود و یک روز تا سه سال یا جزای نقدی را در پی دارد.» همین ماده‌ی قانون تاکید میکنه: «هرکس مبادرت به زنده‌گیری، شکار، خرید، فروش، حمل، نگهداری و صدور پرندگان شکاری از قبیل شاهین، بحری، بالابان و دلیجه کند علاوه بر محکومیت به حداکثر مجازات حبس مقرر در این ماده به جزای نقدی نیز محکوم خواهد شد.»
اما فرهنگ سازی همیشه قدرتی فراتر از مجازات های این چنینی داره. همچنین یادمون باشه هر خریدار، می تونه چرخه اشتباه شکار و صید رو تقویت کنه. برای مثال در کشورهای اروپایی معمولا تبلیغات گسترده‌ای در سطح شهرها برای تشویق مردم به پذیرش حیوانات رها شده و بی‌سرپرست دارن؛ به همین دلیل پخش آگهی‌های تلویزیونی یا نصب بیلبورد با موضوع کمک به حیوانات بی‌سرپناه و پذیرششون، در این کشورها امری رایج هست و از طرفی خرید و فروش و نگهداری حیوانات وحشی مجازات هایی بسیار سنگین داره.
داشتن حیوان خانگی درسته؟
قانون اصلی اینه: هرگز به سراغ نگهداری حیواناتی که می تونن در محیط آزاد زندگی کنند نریم. اما داشتن حیوان خانگی خصوصا حیواناتی مثل سگ و گربه که دیگه به دلیل سال‌ها زندگی با انسان، امکان زندگی در محیط آزاد رو ندارن، در مجموع خوبه. اونم زمانی که داشتن پت به سلامت روح و جسم و بهبود کیفیت زندگی هر دو طرف کمک می کنه.
برای مثال تحقیقات نشان میدن برای درمان افسردگی کودکانی با علایمی از اختلالات روان‌پریشی و افسردگی روبرو هستن، زمانی که در کنار حیوانات قرار گرفتن نشانه های شگفت انگیزی از سلامتی درشون ایجاد شد. سگ‌ها روز به روز برای ما حس آرامش روح و روان فراهم می‌کنن، در کاهش اضطراب کمک می‌کنن و دوستانی برای مقابله با استرس به شمار میرن.
بهترین راه برای داشتن حیوان خانگی، سرپرستی است نه خرید
پیش از داشتن حیوان خانگی، باید بدونیم:
نتایج یک تحقیق تازه نشون میده هر کودک آمریکایی ماهانه به طور متوسط ۱۱ بار از والدین خود تقاضای یک حیوان خانگی همچون سگ یا گربه میکنه. بنابراین تحقیق تقاضاها از سن ۶ سالگی شروع میشن و گاه تا مجموع ۱۵۴۸ تقاضا به هنگام سن ۱۸ سالگی می‌رسن. در پژوهش جدید که توسط موسسه OnePoll انجام شده و ۲ هزار پدر و مادر در آن مشارکت داشتن، ۷۴ درصد از والدین گفتن کودکانشون تقاضای حیوان خانگی داشتن، اما نه یک بار و دو بار، بلکه متوسط ۱۱ بار در ماه.
مطابق نتایج این تحقیق، ۷۸ درصد از کودکان سگ را به عنوان حیوان خانگی ترجیح دادن. گربه، ماهی، پرنده و خرگوش در رده‌های بعدی پرطرفدارترین حیوانات خانگی قرار داشتن. تقریبا دو سوم از والدین سرانجام بعد از سه سال شنیدن کلمات تکراری تسلیم خواسته فرزندانشان شدن. ۸۲ درصد از والدینی نیز که در این تحقیق شرکت کردن گفتن براشون اهمیت داره که کودکانشون زمانی را با حیوانات بگذرونن.
8 چیزی که پیش از داشتن حیوان خانگی باید چک کنید:
1. به جای خرید، دنبال واگذاری حیوانات باش
همه ما از شرایط و فرهنگ حاکم بر جامعه ایرانی مطلع هستیم. پس تا زمانی که قوانین حمایت از حیوانات در ایران مدون تر و جامع تر بشه، تا جای ممکن از خرید پت (از سگ و گربه تا حتی ماهی شب عید!) خودداری کنیم. اگر واقعا قصد نگهداری یک حیوان رو داریم، با کمی جست و جو و زمان گذاشتن از بین دوستان یا حتی سایت هایی مثل دیوار و شیپور یا پیج اینستاگرام سگ و گربه های خانگی حتما گزینه مناسبی پیدا خواهید کرد. همچنین حتما سراغ نزدیک ترین دامپزشکی محل زندگیت برو و ازشون بپرس چطور می تونی حیوان خانگی به سرپرستی بگیری؟ اونا حتما کسانی رو میشناسن.
2. سر زدن به بازارها و مراکز فروش حیوانات ممنوع!
فروشندگان برای پرورش جانداران، حیوان مادر رو اذیت می کنن. با دستکاری ژنتیکی یا جفت گیری های مکرر، حیوان ماده نابود می شه. پس از دستفروش و بازاری خرید کردن به معنی مشارکت در بیزینس شکار، صید و پرورش حیوانات هست. بهش دامن نزنیم. باز از خودتون بپرسید آیا خرید یا فروش حیوانات خانگی درست است؟
3. مطمئنی شرایطش رو داری؟
چه میخوای حیوان خانگی داشته باشی و چه میخوای واگذار کنی، ابتدا شرایط نگهدارنده یا واگذار کننده رو بررسی کن. اگر شما به راستی حیوان رو دوست داری، نباید تصمیمت باعث آزارشون بشه. می تونی ابتدا به این سوالات پاسخ بدی: آیا شرایط نگهداری حیوان (فضای بازی، زمان کافی و…) رو دارم؟ آیا می خوام پِتم تا آخر عمر با من باشه؟ آیا می تونم از پس هزینه های ماهانه حیوان خانگی مثل معاینه، واکسن، غذا و خاک تمیز بر بیام؟ آیا در بلند مدت، قصد تغییر برنامه های زندگیم رو دارم؟
برای درک اهمیتش بد نیست بدونی بر اساس قانون جدیدی که در اسپانیا اجرایی شد، برای اولین بار حیوانات خانگی نه به عنوان «اشیاء» بلکه به عنوان «موجودات زنده و باهوش» به رسمیت شناخته میشن. در نتیجه، دادگاه‌های خانواده هم باید هنگام تصمیم‌گیری درباره اینکه چه کسی بعد از طلاق باید از سگ، گربه، ماهی قرمز، لاک پشت یا پرنده مراقبت کنه، هم «رفاه» حیوانات را در نظر بگیرن و هم نیازهای خانواده. این نشون می ده چقدر می تونه آینده حیوان مهم باشه.
4. حیوان خانگی اسباب بازی نیست
هرگز به دلیل فشار کودکان و توجه به احساساتشون تصمیم به آوردن حیوان نکنید. ما هر روز با افراد مختلفی سر و کار داریم اما سگ و گربه خانگی فقط با ما در ارتباط اند و باید مطمئن بشید می تونید تا آخر عمر ازش مراقبت کنید. وابستگی حیوان خانگی مثل پرنده، سگ یا گربه بسیار عمیقه. اونا وسیله نیستن که هر زمان خسته شدیم یا شرایط زندگی تغییر کرد، سرپرستش رو تغییر بدیم.
5. شرایط خانواده را در نظر بگیریم
خیلی از افراد ممکنه نسبت به حیوان خانگی وسواس یا حساسیت داشته باشن. زوفوبیا به معنای ترس از حیوانات مثل پرندگان و ماهی، وسواس نسبت به موی گربه، ترس از سگ و… باید قابل درک باشه. همینطور که شما انتظار دارید همراهی بشید، لازمه دیگران هم نسبت به این حساسیت ها درک بشن. مدیریت ارتباط با دوستان و خانواده به عهده سرپرست حیوان است.
6. همسایه را دریابید
پرنده، سگ یا گربه طبق غریزه شون سر و صدا دارن. قبل از آوردنشون باید شرایط همسایگان رو در نظر بگیرید. همینطور که اگر اونها حیوان خانگی داشته باشن انتظار ندارید ظهر یا شب با صداشون، آسایش به هم بریزه. خصوصا اگر مستاجر هستید باید بیشتر فکر کنید.
7. توله کمتر از 2 ماه ممنوع!
حیوانات تا 2 ماه مداوم به شیر مادر نیاز دارن. نخوردن شیر کافی باعث بیماری های زیادی در حیوان میشه پس حتما هر حیوانی رو زمانی به سرپرستی بگیرید که دیگه نیاز به مادر ندارن.
8. مسئولیت حیوان با شماست
هیچ کس جز سرپرست مسئول سلامت جسم و روان حیوان نیست. اگر با شناختی که خودتون یا اطرافیان از شما دارن، مسئولیت پذیر و دلسوز هستید، می تونید یک سرپرست خوب باشید. اما اگر شرایطش رو نداری ولی دوست داری به حیوانات کمک کنی، می تونی به حیوانات بی سرپرست که عموما در پناهگاه ها یا مراکز حمایت از حیوانات هستن کمک کنی. لازم نیست حتما خودت نگهشون داری!
سخن آخر
اگر به هر دلیلی نیاز به داشتن حیوان خانگی رو احساس می کنی، اول به چند سوال پاسخ بده. آیا شرایط نگهداری رو دارم؟ آیا شرایط من همیشگیه؟ آیا واقعا می تونم مسئولیت یک جاندار رو بپذیرم؟
همچنین یادمون باشه حیوان کالا نیست. سگ و گربه های زیادی وجود دارن که آسیب دیدن یا سرپرستشون دیگه نمی‌تونه ازشون مراقبت کنه. تو می‌تونی یک زندگی خوب و آروم رو بهشون هدیه بدی و از کنارشون بودن لذت ببری. پس به اندازه کافی وقت بذار تا دوست مهربونت رو پیدا کنی و بتونی به سرپرستی بگیریش. حالا که پاسخ آیا خرید یا فروش حیوانات خانگی درست است؟ رو می دونی، تا جای ممکن برای داشتن هیچ حیوانی پول پرداخت نکن!
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.